តើទនេ្លណាដែលមានប្រវែង វែងជាងគេនៅលើពិភពលោក?

ទនេ្ល នីល គឺជាទនេ្លដែលវែងជាងគេមានចំនាត់ថ្នាក់លេខមួយនៅក្នុងពិភពលោក មានប្រវែង 4,135មីយ សើ្មរនឹង 6,650 គីឡូម៉ែត ហើយទនេ្លនេះហូរបព្ចាប់ចាក់ចូលក្នុងសមុទ្រ មេឌីទែរ៉ាណេ។ វាហូរកាត់ប្រទេសចំនួន10 នៃទី្វបអាហ្រ៊ិ្វច ហើយដែលជាប្រភពទឹកដែលមានជីវិតរាប់លាន នៅក្នុងទនេ្លនេះ តំាងពីយូរយារណាស់មកហើយ។

ទនេ្លនេះមានពីរកំណត់គឺ: While Nile និង Blue Nile។
White Nileមានប្រវែង វែងជាង Blue Nile ហើយ Blue Nile គឺជាប្រភពធនធានទឹកដ៏សំខាន់ ផងដែរ។



ទនេ្លអាម៉ាស៊ូន មានប្រវែងប្រហែល 3,980 មីយសើ្មរ និ 6,400គីឡូម៉ែត្រ មានចំណត់ថ្នាក់លេខ2 ដែលហូរកាត់ 7 ប្រទេស នៅ អាមេរិចខាងត្បូង។



ទនេ្លYangtze មានប្រវែង ប្រហែល 3,915មីយ សើ្មរនិង 6,380គីឡូម៉ែត្រ ជាទនេ្លដែលមានចំនាត់ថ្នាក់លេខ 3។ ហើយក៏វាជាប្រភពទឹកដ៏សំខាន់សំរាប់ប្រជាជនដែលរស់នៅ ភូមិQinghai នៃប្រទេសចិនផងដែរ។


ទនេ្ល Missouri-Mississippi មានប្រវែង 3,900មីយសើ្មរនិង 6,300 គឺឡូមែត្រ ជាទនេ្លដែលមានចំនាត់ថ្នាក់លេខ4 ។ មានតែទនេ្លនេះដែលសិ្ថតនៅជិតតំបន់ អាមេរិចខាងជើងបំផុត ហើយឈោ្នះរបស់វាបានមកពីរ Ojibwe មានរហ័សនាមថា Great River ។ 98.5% នៃទនេ្លនេះ សិ្ថតនៅក្នុងប្រទេសសហរដ្ឋអាមេរិច និង 1.5%ទៀតសិ្ថតនៅក្នុងប្រទេស កាណាដា។


ទនេ្ល Yenisei មានប្រវែង 3,445មីយសើ្មរនិង 5,539 គឺឡូមែត្រ ជាទនេ្លដែលមានចំនាត់ថ្នាក់លេខ5។ វាស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសរុស្សី ដែលមានប្រភពមកពី ប្រទេស Siberian ដែលជាតំបន់វារ្មីអគី្គសនី។


ទនេ្លលើៀង (Yellow River) មានប្រវែង 3,010មីយសើ្មរនិង 4,845 គឺឡូមែត្រ ជាទនេ្លដែលមានចំនាត់ថ្នាក់ 6។ ទនេ្លនេះក៏មានសមិកម្ម ពីរ ផងដែរគឺ:
ជាទនេ្លដែលដែលនាំមកនូវសំណាងល្អ (The Cradle of China) និងមួយផ្សេងទៀត គឺជាទនេ្លដែលនាំមកផលអាក្រក់( China Sorrow) ព្រោះវានបានបង្កជាទឺកជំនន់ និងបំផ្លិចបំផ្លាញអស់ទ្រព្យសម្បិត្តជាច្រើនផងដែរ។


ទនេ្ល Ob-Irtysh មានប្រវែង 3,010មីយសើ្មរនិង 4,845 គឺឡូមែត្រ ជាទនេ្លដែលមានចំនាត់ថ្នាក់ 7។វានៅជិតប្រទេស Siberia មានប្រភពមក ពីអាំងទឺកទនេ្ល នៃអាស៊ីអាគ្នេយ៏ ហើយវាលាតសន្ធឹងជុំវិញប្រទេស Siberia និង ភំ្ន Altay ផងដែរ។


ទនេ្ល Congo មានប្រវែង 2,922មីយសើ្មរនិង 4,700 គឺឡូមែត្រ ជាទនេ្លដែលមានចំនាត់ថ្នាក់ 8។ ទនេ្លនេះបានការដាក់ឈោ្មះ ពីព្រះរាជាណាចក្រ កង់ហ្គូលនៅពេលដែល ព្រះអង្គម្ចាស់បានមកទស្សនានៅតំបន់នេះ។ មិនតែប៉ុណេ្ណះ ទនេ្លនេះក៏ជាប្រភពទឹកសំខាន់ទី2 នៅអាងទនេ្លផងដែរ។


ទនេ្ល Amur រឺក៏ហៅបានមួយយ៉ាងទៀតថា ទនេ្ល Heilong Jiang ជាទនេ្លដែលមានចំនាត់ថ្នាក់ 9 ហើយក៏ជាព្រំដែន រវាងប្រទេស រុស្សីនិងប្រទេសចិនភូមិភាគឥសាន។ វាហូរពីរតំបន់ Straint អាស៊ីអាគេ្នយ៏ ចាក់ទៅ សមុទ្រ ប៉ាស៊ីភិច។ ទនេ្ល Amur នេះកាលពីដើមមានឈ្មោះថា ទនេ្លខ្មៅ ហើយក៏ជានិមិត្តរូបតំណាងអោយ មិត្តភាពរវាង ប្រទេស រុស្សី និង ប្រទេសចិនផងដែរ។


ទនេ្ល Congo មានប្រវែង 2,800មីយសើ្មរនិង 4,400 គឺឡូមែត្រ ជាទនេ្លដែលមានចំនាត់ថ្នាក់ 10។ ទនេ្លនេះក៏ជាចំនុចប្រសព្វរបស់ទនេ្ល ទាំងប្រាំពីរផ្សេងទៀតផងដែរ ទនេ្លទាំងនោះមានដូចជា: ទនេ្ល ការ៉េនយា(Kirenga River) ទនេ្ល អ៊ូលីអ៊ូគីម៉ា(Olyokyma River) ទនេ្លវីទឺម(Vitim River) ទនេ្ល អ៉េមហ្គា(Amga River) ទនេ្ល អាដាន់(Aldan River) ទនេ្ល វីលូ(Viyuy River) និង ទនេ្ល ម៉ាយ៉ា (Maya River)